Mensenrechten in de digitale samenleving
Janneke Gerards, onder meer hoogleraar fundamentele rechten bij de Universiteit Utrecht, hield op 16 september 2019 een interessante voordracht over dit onderwerp. In het gemeentehuis van Bunnik waren 65 mensen gekomen om te luisteren en met haar in gesprek te gaan.
Burgemeester Ruud van Bennekom begon de avond met een algemene inleiding in relatie tot digitalisering, waarin hij ook zijn eigen ervaringen en vragen binnen de gemeente Bunnik naar voren bracht.
Na een schets van de snelle technologische ontwikkelingen in de afgelopen 20 jaar, waarin vrijwel iedereen “digitaal” is gegaan, gaf Janneke een uitleg over wat algoritmes zijn en hoe ze werken. Algoritmes maken het mogelijk dat we in korte tijd veel informatie kunnen verzamelen, maar ze vormen ook een risico, omdat ze onze keuzevrijheid en gedrag kunnen beïnvloeden. Voorbeelden werden gegeven bij de thema’s privacy, vrijheid en gelijkheid.
Mensen kunnen nog altijd ingrijpen om (zelfsturende) algoritmes te stoppen of bij te stellen, maar de vraag is wat een “verantwoord” algoritme is. Dit is mede afhankelijk van normen en waarden c.q. politieke opvattingen (wereldwijd) van de makers. Overigens wordt nagedacht over een systeem van certificering van algoritmes, maar dat is ingewikkeld. Het zou mooi zijn als de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens de basis hiervoor kan vormen. Vooralsnog is het van groot belang om in allerlei vormen van educatie aandacht te besteden aan het bestaan en de werking van algoritmes.
Rob de Coole, voorzitter van de Coalitie voor mensenrechten, memoreerde dat dit de 18e keer is – sinds de terroristische aanslagen op 11 september 2001 – dat in Bunnik aandacht wordt gevraagd voor aanpak van terrorisme in het kader van mensenrechten. Het initiatief om jaarlijks een bijeenkomst te organiseren wordt vervolgd.
